Regenboogouderschap: Wat Is Er Anders?

Regenboogouderschap: Wat is er anders dan? Een praktijkvoorbeeld: Lonneke had na haar scheiding van Peter nog een kinderwens. In het dorp waar zij woonde, was een homopaar (Harm en Coen) dat ook graag kinderen wilde en een wensmoeder zocht. Via via kwamen deze drie mensen bij elkaar. Na een uitgebreide kennismaking, besloten Lonneke en Coen om te proberen om samen een kindje te krijgen.

Lonneke, Coen en Harm namen een mediator in de arm om hen te begeleiden bij de voorbereiding op het ouderschap. De mediator stelde voor om samen, voor het nog ongeboren kindje, een ouderschapsplan te gaan schrijven.

Het ouderschapsplan 

Lonneke, Coen en Harm vonden het heel fijn om samen, heel bewust na te gaan denken over de opvoeding van hun ongeboren kindje. Deze voorbereidingstijd was voor hen een onverwacht cadeautje, juist omdat het “allemaal” niet vanzelfsprekend is in hun situatie.

Wat vind je belangrijk voor de opvoeding? Welke waarden en normen wil je je kind meegeven ? Hoe zie je het ouderschap en wat verwacht je van de andere ouder ? Wat als het kindje gehandicapt blijkt te zijn ? Wat als Lonneke arbeidsongeschikt zou worden als gevolg van de zwangerschap en/of de bevalling ? Wat als de ouders onderling in conflict zouden raken ? Over alle levensvragen werd in deze voorbereidingstijd uitgebreid nagedacht en gesproken onder leiding van de mediator.

De geboorte en de kraamtijd 

In het ouderschapsplan werd vastgelegd dat Coen en Harm allebei bij de bevalling aanwezig zouden zijn. Luna werd op een mooie zomeravond geboren. Het drietal had in het ouderschapsplan ook afgesproken dat Harm en Coen de eerste tien dagen na de geboorte bij Lonneke kwamen logeren. Zo kon iedereen aan het nieuwe kindje wennen en betrokken worden bij de verzorging. Lonneke ging kolven, zodat de vaders Luna ook konden voeden.

De positie van de “andere” papa.

Coen kreeg het gezag[1] over Luna. Harm had geen gezag en ook geen bloedband met Luna. In juridisch opzicht kan Harm dus geen besluiten nemen over Luna. Toch voelde hij zich echt haar papa.

Coen en Harm hadden ook met de mediator besproken wat het (biologische) vaderschap van Coen eventueel met zich mee zou kunnen brengen voor hun relatie. Zo kon Harm bij Coen aangeven dat hij het fijn vond als Coen hem echt bij de opvoeding van Luna zou betrekken.

Ook werd besproken dat de vaders de eventuele vragen van Luna over het vaderschap eerlijk zouden beantwoorden en, als de tijd daar is, aan Luna zouden vertellen dat Coen de biologische vader is. Harm en Coen besloten om elk een dag in de week minder te gaan werken, zodat zij ook één op één voor Luna konden zorgen.

De contactregeling

Lonneke, Coen en Harm hebben samen met de mediator nagedacht over een passende contactregeling voor Luna. De mediator vertelde wat er in deze belangrijk was voor een goede hechting aan alle drie de ouders. Alle drie de ouders hadden het eerste jaar dagelijks contact met Luna en gingen gezamenlijk op vakantie.

Financieel

De drie ouders hebben eerst samen ingeschat wat het zou kosten om een kindje te krijgen en te verzorgen. Dit werd vastgelegd in het ouderschapsplan. Na de geboorte van Luna werd er een kindrekening geopend, waarvan de ouders van Luna de kosten die de verzorging van Luna met zich meebracht, konden voldoen.

Evaluatie

Een jaar na de geboorte van Luna kwam Coen, Lonneke en Harm terug bij de mediator voor een evaluatie. Daaruit bleek dat ze het heel fijn hadden gevonden om in dit eerste jaar veel samen op te trekken, maar dat er nu de behoefte was om weer meer een eigen leven te gaan leiden. Dat was prima voor iedereen.

Het roze gezin: hoe zit dat juridisch

Tot nu toe is het in ons land zo geregeld dat er “slechts” twee mensen juridisch ouder kunnen zijn van een kind. De moeder verkrijgt het juridisch ouderschap automatisch, tenzij zij jonger is dan  achttien jaar en/of onder curatele staat en/of een geestelijke stoornis heeft (of uit het gezag ontheven wordt).

Een ouderschapsplan: wat is dat ?

Het ouderschapsplan is vooral bekend vanuit echtscheidingssituaties. In het ouderschapsplan wordt vastgelegd waar het kind/ de kinderen het hoofdverblijf heeft/ hebben, wie het gezag heeft, hoe de contactregeling is, hoe de zorg- en opvoedtaken verdeeld zijn, hoe de ouders elkaar informeren en met elkaar communiceren over het kind/de kinderen.

Bij een regenbooggezin kan een ouderschapsplan ondersteunen bij het vormgeven van drie- of vierouderschappen.

Het maken van een ouderschapsplan voor een regenbooggezin kan veel emoties met zich meebrengen. Je slaat immers daarmee de piketpalen voor een nog ongeboren kind, waarvan je de behoeftes en de “gebruiksaanwijzing” nog niet kent. Je beslist daarmee ook voor een deel van je eigen leven, in de wetenschap dat je kind vanaf de geboorte niet 24/7 fysiek in je nabijheid is. Soms word je daarbij ingehaald door je emoties of de praktijk van “alle dag”. Dan is het verstandig om een dergelijk proces samen te doorlopen onder leiding van een mediator.

[1] Vanaf 1 januari 2023 geldt dat er na erkenning automatisch gezag volgt, ookal ben je ongehuwd of niet als partner geregistreerd.

Deze blog is geschreven door Mariam van Heijst-van der Lee. Wil je meer informatie of heb je behoefte aan contact met een mediator naar aanleiding van het lezen van deze blog, vul dan het contactformulier in. Dan nemen wij zo spoedig mogelijk contact met je op.