Een Conflict Uit De Wereld Helpen Rondom Het Sterfbed

Herken je dit? In de familie bestaat soms al jaren een conflict dat onopgelost blijft. Een ouder ziet een zoon of dochter nooit meer, of andere familieleden liggen met elkaar overhoop. Een goed gesprek lukt niet altijd, zeker als de emoties nog hoog zitten, en dan is weglopen en elkaar uit de weg gaan gemakkelijker, denken veel mensen. Joland Widdershoven vertelt vanuit haar ervaring als familiemediator.

Dat familieconflicten ontstaan is niet vreemd. Mensen zijn nu eenmaal heel verschillend en zeker binnen een familie hebben mensen vaak onuitgesproken verwachtingen van elkaar. Ook zijn er veel patronen in een gezin, waarbij van jongs af aan iemand een rol wordt gegeven. Ook 40 jaar later blijf je meestal in gezinsverband ‘die stoere oudste’ of ‘dat emotionele zusje’, ook al heb je een hele ontwikkeling doorgemaakt. En dat kan irritaties opwekken.

Aannames

Wat ook vaak gebeurt is dat er aannames gedaan worden: “Hij zal dat wel doen omdat hij zich te goed voelt.” Of: “Zij houdt geen rekening met het gevoel van moeder, ze is egoïstisch.” Dit wordt niet gecheckt maar kan reden zijn om het contact te verbreken. In het tv-programma Het familiediner zie je hier veel voorbeelden van. En je ziet ook dat het meestal toch blijft knagen, dat mensen er geen rust in vinden als het contact verbroken is. https://www.eo.nl/programmas/het-familiediner

Nu ik vaker met mensen in mijn omgeving hierover praat, valt me op dat bijna iedereen wel zo’n situatie kent. Soms in de eigen familie, soms bij vrienden of nog wat verder weg. En zeker als iemand dan ernstig ziek wordt, zie je vaak de wens ontstaan om het bij te leggen, om het contact te herstellen. Maar hoe doe je dat?

15 jaar later

Emile is 66 jaar en heeft gehoord dat hij een levensbedreigende ziekte heeft. Hij ziet zijn jongste zus al 15 jaar niet meer, nadat ze hem in bijzijn van hun bejaarde ouders had beledigd. Hij begreep niet wat haar bezielde toen, maar ze ging ver over zijn grenzen heen en dat kon hij niet accepteren! Nu beseft hij dat hij het eigenlijk vreselijk vindt dat ze hier nooit meer over gesproken hebben, en dat hij de onderhuidse stress van dit conflict eigenlijk wel kwijt wil. In zijn omgeving is niemand die hij hierbij om hulp kan vragen. Ieder familielid heeft een oordeel en dat werkt alleen nog maar meer escalerend.

Naar een mediator

Hij praat erover met de huisarts, die hem op het idee brengt een mediator in te schakelen. Die is neutraal en zou een of meer gesprekken kunnen begeleiden. Na een vrijblijvend kennismakingsgesprek met mij durft Emile het wel aan en hij laat zijn zus Mary weten dat hij graag een gesprek zou willen met z’n drieën. Zij gaat niet meteen overstag maar wil ook eerst met die onbekende mediator kennismaken. Ik beloof beide partijen dat ik zal zorgen voor een veilige sfeer, waarin ieder even veel tijd krijgt om uit te praten, zonder onderbroken te worden. Ook zal ik hen allebei helpen om duidelijkheid te krijgen over de rol en de beleving van de ander, door aan beiden vragen te stellen en samen te vatten wat er gezegd is.

Enorm opgelucht

Lang verhaal kort: Emile en Mary kwamen erachter dat de situatie heel anders in elkaar zat dan ze het toen beleefd hadden. Het ‘kleine zusje’ had van jongs af aan veel moeite om zich serieus genomen te voelen door haar grote broer, en had zich voorgenomen niet meer over zich heen te laten lopen. Haar ouders vielen haar nooit bij als ze door haar broer gekleineerd werd. Door haar stress hierover was ze op het bewuste moment veel feller uit de hoek gekomen dan bedoeld, met onverwacht grote gevolgen… Haar broer Emile realiseerde zich door haar uitleg dat hij zich wel vaak dominant had opgesteld, en had gedacht dat hij als oudste beter wist hoe zijn zusje haar leven moest invullen. Het was niet verkeerd bedoeld, maar hij wilde haar beschermen voor teleurstellingen. Beiden bleken enorm opgelucht toen ze ontdekten dat onbegrip en misverstand hen al die jaren uit elkaar hadden gehouden. Ze konden elkaar vastpakken en waren erg emotioneel. In de periode hierna zocht Mary haar zieke broer geregeld op en deelden ze nog veel fijne momenten met elkaar.

Mediation: meer dan scheidingen en arbeidskwesties

Binnen mediation zijn er diverse specialisaties of aandachtsvelden. Bij Hello Mediator kun je er een aantal vinden, zoals familiemediation, arbeidsmediation en zakelijke mediation. https://www.hellomediator.nl/diensten/

Familiemediation is vooral bekend van echtscheidingen en het beëindigen van geregistreerd partnerschap of samenwonen. Maar er is natuurlijk veel meer mogelijk. Bemiddeling bij familieconflicten is minder bekend maar kan toch erg waardevol zijn, zoals uit bovenstaand voorbeeld wel blijkt.

Als familiemediator heb ik mij verdiept en geschoold in familiekwesties die te maken hebben met conflicten voor en na het overlijden van een dierbare persoon. https://widdershovenmediation.nl/mediation-rondom-het-sterfbed/
Ik besef dat het een grote en kwetsbare stap is om een onbekende mediator in te schakelen. Tegelijk ben ik ervan overtuigd dat het enorme opluchting en ontspanning kan brengen bij de betrokkenen. Geef het een kans!