10 Tips Voor Het Vergroten Van Je Werkgeluk
Geschreven door Bernadette Keijzer, familiemediator en eigenaresse van Hello Mediator
In het verleden heb ik bij diverse grote en kleine bedrijven gewerkt en waar ik ook werkte overal waren er wel strubbelingen onder een aantal collega’s. Zoveel mensen en zoveel wensen. Hoe zorgen we er nou voor dat iedereen het naar zijn zin heeft op zijn werkplek. Wordt werkgeluk vergroot door het uitdelen van bijvoorbeeld kerstpakketten, bonussen of andere extraatjes? Ik ben tot de conclusie gekomen dat dit niet het geval is, maar wat dan wel?
Ik heb dit aan meerdere mensen gevraagd en heb er informatie over opgezocht. Wil jij ook met werkgeluk aan de slag? Met deze do’s kun je direct aan de slag om jouw eigen werkgeluk en dat van je collega’s en medewerkers te vergroten.
1. Iedereen is uniek
Ik ken een bedrijf waar je op je eerste werkdag thuis wordt opgehaald. De één zegt: gaaf! De ander heeft het juist liever niet. Want waar de een gelukkig van wordt, hoeft niet voor de ander te gelden. Vraag eens aan drie mensen in je omgeving wat hen gelukkig maakt op het werk. Grote kans dat je drie totaal verschillende antwoorden krijgt.
Bij Randstad wilden ze weten aan welke ‘knoppen’ je moet draaien om mensen gelukkiger te maken. Ze lieten diverse interventies los op verschillende teams. Wat bleek: er was geen knop die garant staat voor werkgeluk. Daarom is elk personeelslid nu zelf verantwoordelijk voor zijn of haar werkgeluk. En dat blijkt veel beter te werken.
2. Doe het samen
Werkgeluk is een gedeelde verantwoordelijkheid van medewerkers én de organisatie. Alleen als jij er op die manier mee omgaat, werkt het. Het blijkt dat een aantal factoren gemeenschappelijk zijn als het gaat om werkgeluk. Dat zijn zingeving, voldoening, plezier én verbinding. Zingeving wordt ervaren als het gevoel er is dat jij met jouw werk daadwerkelijk een bijdrage levert. Voldoening is het gevoel dat voortgang wordt geboekt, dat je doet waar je goed in bent en dat jij jezelf ontwikkelt.
Plezier en verbinding gaan over het sociale aspect van werken: je gewaardeerd voelen en een goede band hebben met collega’s. Zo vond ik het bij een bijeenkomst van Hello Mediator belangrijk dat wij, tussen de overleggen door, elkaar allemaal even spreken en gezellig met elkaar lunchen.
3. Maak het mogelijk
De organisatie moet werkgeluk faciliteren. Dat kan op vijf manieren: met de organisatiecultuur, de werkplek, het leiderschap, de employee journey en technologie. Cultuur en leiderschap zijn hiervan de meest bepalende factoren. Neem bijvoorbeeld de kernwaarden. De meeste organisaties hebben die wel: integriteit, kwaliteit, professionaliteit en ga zo maar door. Maar er is een verschil tussen deze kreten aan de muur hangen en ze daadwerkelijk in actie omzetten. De leiding heeft hierbij een voorbeeldrol te vervullen: niets is zo funest voor de beleving van de kernwaarden als het gedrag aan de top daar totaal niet mee strookt.
Bij het Amerikaanse bedrijf Zappos is de cultuur een van de belangrijkste zaken om werkgeluk te realiseren. Het zijn geen losse statements, maar samen bedachte uitspraken als ‘create fun and a little weirdness’ en ‘be adventurous, creative, and open-minded’. En doen ze eens iets geks, dan staat de CEO uiteraard vooraan.
4. Management maakt het verschil
‘Gelukkig zijn doen ze maar in hun vrije tijd’, heb ik managers weleens horen zeggen. Maar managers zijn voor 70% verantwoordelijk voor de variantie in engagement. Zo zorgen slechte managers voor een lage bevlogenheid, terwijl goede managers juist kunnen bijdragen aan een hoge mate van bevlogenheid. Tegenwoordig is de rol van manager in kennisintensieve organisaties veel meer die van facilitator en coach. Dienend leiderschap staat nu meer voorop in plaats van op basis van je machtspositie laten zien dat er maar één de baas is. Naast inhoudelijke gedrevenheid en een sterke focus op afgesproken resultaten, is er juist ook aandacht voor de persoon en voor de wijze waarop een team functioneert. Dat betekent vragen stellen, vertrouwen geven, het werk interessant maken en waardering tonen.
5. Stel werkgeluk centraal
Het is niet zo dat je, om het werkgeluk in jouw organisatie te vergroten, nu één ding kan doen en over een jaar weer iets anders. Het onderwerp moet centraal staan in de organisatie. Dat begint bij een missie en visie. Dat moeten geen vage kreten zijn, maar duidelijke boodschappen waarin geluk een plek heeft. Zo heeft de XONAR als missie dat ze werknemers zo behandelen dat zij elke dag met plezier naar hun werk komen en trots zijn op hun werkgever. Het ROC van Amsterdam wil een ‘superschool’ zijn met gelukkige medewerkers én studenten. Maak het simpel en vooral:
‘Practice what you preach’
6. Werkgeluk is geen sprint maar een marathon
Je zou natuurlijk een workshop werkgeluk kunnen volgen, maar je moet niet denken dat het met één workshop is afgedaan. Werkgeluk is namelijk geen eenmalig project dat even in de belangstelling staat en daarna weer vergeten is. Er is geen snelle route naar werkgeluk, dit hangt samen met zoveel verschillende facetten.
7. Veranker werkgeluk in jouw organisatie
Zoals ’s avonds voor het naar bed gaan je tanden poetsen een routine is waar je niet meer over na hoeft te denken, zo kun je ook op je werk goede gewoontes oppakken die het werkgeluk vergroten. Als jij bepaalde handelingen op vaste momenten uitvoert, worden ze een vast onderdeel van de werkdag en de cultuur. Zo besloten de werknemers van een chemiebedrijf dat ze behalve hun dagelijkse veiligheidscheck elke dag iets zouden doen aan het werkgeluk. Het staat bijvoorbeeld altijd op de agenda van teamvergaderingen en 1-op-1-gesprekken. ‘Safety first, happiness second’, is nu hun credo.
8. Verleiden of verplichten
Verandering realiseren in een organisatie is altijd moeilijk. Je kunt mensen niet verplichten: en nu moet je gelukkig zijn! Begin daarom daar waar de energie zit, waar mensen ervoor openstaan om met werkgeluk aan de gang te gaan.
9. Continue aandacht
Met werkgeluk is het net zoals naar de sportschool gaan: als je niets doet, gebeurt er niets. Je moet blijven werken om jouw conditie op peil te houden. Ik vind het handig om met het 1-2-3-tje ‘doel, gedrag, support’ te werken. Kies een doel waaraan je wilt werken. Dat kan bijvoorbeeld iets zijn dat uit een onderzoek naar medewerkerstevredenheid komt. Het moet een doel zijn waar je zelf invloed op hebt, bijvoorbeeld: een positieve sfeer creëren. Kies vervolgens twee gedragingen die daarbij passen en die je wilt verankeren in jouw organisatie. Bijvoorbeeld: we praten alleen mét en niet óver elkaar. En: we spreken waardering naar elkaar uit tijdens het teamoverleg. Vervolgens kijk je op welk punt je hulp kunt gebruiken en schakel je hiertoe de nodige hulp in, bijvoorbeeld een training uitspreekcultuur. Evalueer na drie of zes maanden waar je staat. Zijn er nieuwe doelen en gedragingen die je wilt benoemen? Besef dat het nooit af is.
10. Begin met waardering
Met deze tip kun je echt vandaag al beginnen: spreek vaker waardering uit naar je collega’s. Het gevoel van waardering hangt nauw samen met werkgeluk. Maar een bedrijfscultuur waar men laat blijken elkaar te waarderen, heeft vaak ook een goede sfeer, werknemers hebben meer plezier en kunnen zichzelf zijn en er is meer vertrouwen in het management.
Een leuk voorbeeld van waardering kan zijn dat het personeel elkaar op Valentijnsdag extra waardering geeft: collega’s mogen gekleurde armbandjes aan elkaar uitdelen. Elke kleur staat dan voor iets anders, bijvoorbeeld ‘beste teamspeler’, ‘meest behulpzaam’, ‘hardst werkend’ of ‘meest vakkundig’. Aan het einde van zo’n dag loopt iedereen stralend rond. Heerlijk toch?
